Odzież ochronna BHP to jeden z najważniejszych środków ochrony indywidualnej, który ma minimalizować ryzyko wypadków w zakładach pracy, fabrykach i różnego rodzaju robotach na zewnątrz. Do tego typu garderoby zaliczamy cały szereg ubrań odmiennego typu. Z jednej strony znajdują się wśród nich kurtki odblaskowe, kamizelki ostrzegawcze czy inne ubrania robocze odblaskowe, z drugiej odzież trudnopalna, chroniąca przed porażeniem prądem czy też przecięciami. To bardzo szeroki katalog ubrań, a każde z nich można znaleźć pod ogólną nazwą odzież ochronna BHP. Przepisy dokładnie definiują jednak wymagania dla poszczególnych rodzajów ubrań. To właśnie zgodność z normami oraz Kodeksem pracy powinna być kluczowa przy wybieraniu ubrań ochronnych dla pracowników. Zanim zamówisz spodnie odblaskowe, warto więc poznać prawne uwarunkowania związane z tą kwestią.
Potocznie wyrażeń “odzież ochronna” i “odzież robocza” używa się niemal zamiennie. Z punktu widzenia przepisów prawa oraz właściwości tych ubrań występują jednak między nimi zasadnicze różnice. Odzież robocza, odblaskowa czy też nie, jest po prostu ubraniem zastępczym, które ma chronić prywatną garderobę pracownika przed możliwym zabrudzeniem bądź zniszczeniem w czasie pracy. Substancje, którymi może się wybrudzić pracownik, są jednak w tym przypadku nieszkodliwe dla zdrowia. Tego typu ubrania powinny być więc wygodne i solidne, nie muszą jednak spełniać szczególnie wyśrubowanych norm.
Ubrań ochronnych dotyczą z kolei bardziej wymagające przepisy BHP. Odzież ochronna ma bowiem z definicji chronić pracownika przed utratą zdrowia, a nawet życia. Musi być odpowiednio przygotowana do tej roli - w zależności od zajmowanego stanowiska może zupełnie zastępować prywatne ubrania pracowników bądź je zakrywać. Wyróżniamy wiele grup ubrań ochronnych, dopasowanych do konkretnych zawodów. Jest wśród nich odzież ochronna odblaskowa, w której skład wchodzą ubrania na każdą porę roku, jak np. koszulki ostrzegawcze czy kurtki odblaskowe ocieplane. Bardziej wyspecjalizowane elementy garderoby będą jednak chronić także przed substancjami chemicznymi, biologicznymi, oparzeniem, płomieniami, porażeniem prądem, promieniowaniem czy pyłami.
Szukasz ubrań ostrzegawczych spełniających przepisy? Sprawdź tutaj: https://www.sprzetbhp.pl/category/odziez-ostrzegawcza-odblaskowa-polary-sofshelle
W jaki sposób pracownikom powinna być zapewniona odzież ochronna? Kodeks pracy precyzuje, że obowiązek jej dostarczenia ciąży na barkach pracodawcy, bez względu na to, czy jest to odzież odblaskowa robocza, czy też specjalistyczna odzież ochronna. Przepisy definiują ponadto, że pracodawca ma obowiązek dostarczenia ubrań spełniających wymagania zawarte w Polskich Normach, czyli zapewniające wystarczający poziom ochrony w stosunku do wykonywanego stanowiska.
W podobny sposób mają być zagwarantowane ubrania robocze dla pracowników. Przepisy pozwalają mimo wszystko na wyjątek od tej reguły - robocza odzież ostrzegawcza odblaskowa czy też innego rodzaju ubrania robocze mogą zostać zakupione przez pracownika we własnym zakresie, ale właściciel firmy czy zakładu jest zobowiązany do wypłacenia podwładnym ekwiwalentu uwzględniającego koszt pozyskania tych elementów. Podobny ekwiwalent należy się wówczas, gdy pracownik samodzielnie musi prać ubrania robocze. Wysokość tych świadczeń jest uzależniona od wewnątrzzakładowych ustaleń i regulaminu firmy. Powinien być on ustalany w porozumieniu z przedstawicielami zatrudnionych w firmie osób.
Inaczej jest z ubraniami ochronnymi. W tym wypadku pracodawca obowiązkowo musi je dostarczyć podwładnym przed rozpoczęciem pracy. Jeżeli ich nie zapewni - podobnie jest z odzieżą roboczą - pracownik ma prawo odmówić wykonywania powierzonych mu obowiązków. Może również zaprotestować, jeśli jego zdaniem przygotowane ubrania nie zapewniają pełnej ochrony. Za brak środków ochrony indywidualnej, a co za tym idzie również ubrań ochronnych, grożą wysokie kary: osoba odpowiedzialna za BHP w firmie może zostać ukarana grzywną do 30 tys. złotych, a także zostać pociągnięta do odpowiedzialności karnej.
Odzież BHP - odblaskowa, trudnopalna czy antystatyczna - musi być gwarantować odpowiedni poziom ochrony. Na jego straży również stoją przepisy. Aktualnie obowiązujące w Polsce normy wynikają z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z marca 2016 roku. Dotyczy ono środków ochrony indywidualnej i dzieli je na trzy kategorie. Pierwsza, zapewniająca najniższy poziom ochrony, zabezpiecza przed zabrudzeniami oraz powierzchownymi urazami mechanicznymi. To także odzież przeciwdeszczowa i ocieplana. To właśnie w tej kategorii europejskich przepisów mieszczą się również ubrania nazywane w Polsce roboczymi.
Wyższy poziom ochrony zapewnia kategoria druga. Chroni przed groźnymi czynnikami, które jednak nie powodują trwałego uszczerbku na zdrowiu. To na przykład ubrania dla leśników czy spawaczy, ale również odzież odblaskowa BHP dla drogowców. Z kolei ubrania kategorii trzeciej to katalog odzieży wysoce specjalistycznej. Należy jej używać w przypadku pracy w najbardziej niebezpiecznych okolicznościach, które mogą spowodować trudne do oszacowania szkody dla zdrowia, a nawet zagrażać życiu.
Każdy rodzaj odzieży ochronnej jest definiowany inną normą. I tak na przykład odzież odblaskowa, fachowo zwana odzieżą o intensywnej widzialności, musi być zgodna z normą PN-EN ISO 20471 - określa ona między innymi powierzchnię i umiejscowienie taśm odblaskowych. Z kolei normę PN-EN 1149-5 muszą zachowywać ubrania chroniące przed elektrycznością statyczną, a norma PN-EN 14126 wyznacza standardy dla stroju zabezpieczającego przed czynnikami biologicznymi - cieczami, gazami czy cząsteczkami stałymi.
