Porażenie prądem elektrycznym jest jednym z największych zagrożeń, jakie może czyhać na pracowników. Jego skutki są zazwyczaj opłakane. W najlepszym razie kończy się na dużych poparzeniach, w najgorszym - co niestety zdarza się stosunkowo często - na śmierci.
Dlatego ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym w pracy jest kluczowa na wszystkich stanowiskach, na których pracownicy mają cokolwiek wspólnego z instalacjami elektrycznymi. Na ochronę składa się kilka czynników - od odpowiedniej organizacji pracy po właściwą odzież i sprzęt.
By zmniejszyć ryzyko porażenia prądem, najlepiej w pierwszej kolejności zadbać o edukację pracowników. Wszyscy, którzy korzystają z urządzeń elektrycznych, powinni przejść szkolenie wstępne, a potem szkolenia okresowe. Do poważniejszych prac - związanych bezpośrednio z instalacją elektryczną - należy dopuszczać jedynie pracowników z odpowiednimi kwalifikacjami.
Ważna jest też właściwa organizacja pracy. Trzeba ustalić instrukcje użytkowania urządzeń elektroenergetycznych, a następnie pilnować ich przestrzegania. Istotna jest również kontrola samych urządzeń, ze szczególnym uwzględnieniem stanu izolacji. Kontrole powinno się wykonywać co najmniej raz na pół roku. Nie można przy tym zapominać o sprawdzeniu przewodów.
Warto tu wspomnieć również o szkoleniach dla pracowników z zakresu udzielania pierwszej pomocy. To rozwiązanie na wypadek, gdy środki ochrony zawiodą. Ważne, by przy udzielaniu tej pomocy samemu zachować środki bezpieczeństwa - przy wypadkach z prądem elektrycznym są one specyficzne.
Obok organizacji pracy ważne są również techniczne środki ochrony przed porażeniem prądem. Podstawą jest tutaj to, by nikt nie był narażony na bezpośrednie dotknięcie tzw. części czynnych instalacji elektrycznej. Można to zrobić na kilka sposobów.
Pierwszy to umieszczenie ich w osobnych pomieszczeniach, do których dostęp mają wyłącznie osoby uprawnione. Nawet tam warto jednak umieścić te elementy poza bezpośrednim zasięgiem ręki. Można również zastosować jedno z rozwiązań ochronnych: izolację roboczą, osłony, bariery lub przenośne urządzenia.
Osobną kategorię środków technicznych stanowią zabezpieczenia na wypadek awarii urządzeń elektrycznych lub uszkodzenia przewodów. Pierwszym jest odpowiednia izolacja elementów, z którymi mogą stykać się pracownicy, czasami nawet podwójna. Kolejne zabezpieczenie to samoczynne wyłączenie zasilania w przypadku awarii. Przed porażeniem chroni też separacja elektryczna ograniczona do zasilania jednego odbiornika.
Każdy pracownik, który ma styczność z instalacjami elektrycznymi, powinien być też wyposażony w środki ochrony indywidualnej przed porażeniem prądem. W większości przypadków oznacza to stosowanie stroju złożonego z elementów elektroizolacyjnych.
Na taki strój składają się przede wszystkim:
Elektroizolacyjne ubrania przeznaczone do pracy przy tzw. instalacjach niskiego napięcia powinny spełniać wymogi normy PN-EN 50286. Na niektórych stanowiskach wymagana jest także odzież antyelektrostatyczna chroniąca przed łukiem elektrycznym.
Bluzę niepalną, antystatyczną, chroniącą przed łukiem elektrycznym kupisz tutaj: https://www.sprzetbhp.pl/bluza-dwukolorwa-niepalna-antystatyczna-fr08.html
Rękawice odgrywają przy pracy z instalacjami elektrycznymi kluczową rolę. W końcu to właśnie dłonie są najbardziej narażone na bezpośredni kontakt z napięciem elektrycznym. Powinny spełniać normę PN-EN 60903:2006. Wyróżnia się wśród nich rękawice izolacyjne: pięciopalcowe oraz trzypalcowe. Zazwyczaj są wykonane z wysokiej jakości elastomerów, czyli na przykład gumy lub lateksu.
Zakłada się na nie jeszcze skórzane rękawice zewnętrzne, które chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi. Przykładem takiego produktu może być model rękawic z koziej skóry Lemur, dostępny na sprzetbhp.pl. Wyróżnia je duża wygoda - pozwalają na wykonywanie nawet najbardziej precyzyjnych prac.
Druga grupa to rękawice kompozytowe, które izolują od prądu i chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi jednocześnie.
Rękawice z koziej skóry Lemur kupisz tutaj: https://www.sprzetbhp.pl/rekawice-monterskie-z-koziej-skory-lemur.html
To oficjalna nazwa. W sklepach funkcjonują one jednak przede wszystkim jako kaski BHP. Ich podstawowym zadaniem jest ochrona głowy przed niebezpieczeństwem przewodzenia prądu. Nie mogą więc zawierać żadnych elementów, które przewodzą prąd. Wymagania co do tych hełmów określa norma EN 50365. Mają chronić przed napięciem zmiennym do 1000 V i stałym do 1500 V.
W roli kasku do pracy przy niskim napięciu świetnie spisze się hełm z przezroczystym daszkiem Skyview PV74. Jest wykonany z tworzywa ABS, opiera się na sześciopunktowej, tekstylnej więźbie. Daszek zwiększa komfort pracy w słoneczne dni, w komplecie otrzymasz również czteropunktowy pasek podbródkowy. Kask Skyview czeka na Ciebie na sprzetbhp.pl.
Hełm z przezroczystym daszkiem Skyview kupisz tutaj: https://www.sprzetbhp.pl/helm-z-przezroczystym-daszkiem-skyview-pv74.html
Prąd zagraża również twarzy i oczom. W tym przypadku chodzi o kontakt z łukiem elektrycznym, który powstaje przy zwarciu instalacji. To różnego rodzaju osłony, najczęściej wykonane z tworzyw sztucznych. Nie mogą posiadać metalowych elementów, powinny osłaniać całą twarz.
Dodatkowe wymagania wobec nich to ochrona przed lekkimi uderzeniami oraz promieniowaniem nadfioletowym. W sklepie sprzetbhp.pl znajdziesz profesjonalną osłonę firmy Portwest, której dodatkowym atutem jest zamontowana na stałe ochrona brody.
Osłonę chroniącą przed łukiem elektrycznym kupisz tutaj: https://www.sprzetbhp.pl/wizjerka-chroniaca-przed-lukiem-elektrycznym-klasa-1-ps90.html
Buty elektroizolacyjne to ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym przez stopy. Powinny spełniać normę PN-EN 50321:2002. Wykonuje się je ze skóry lub tworzyw sztucznych, nie mogą mieć żadnych metalowych elementów. Dzielą się na dwie klasy. Pierwsza, klasa elektryczna 00, zapewnia bezpieczeństwo przy napięciu 500 V prądu zmiennego i 750 stałego. Klasa elektryczna 0 to bezpieczeństwo dla wartości odpowiednio 1000 V i 1500 V.
Półbuty Bearfield z noskiem kompozytowym: https://www.sprzetbhp.pl/polbuty-bearfield-k11-s1.html
Środki ochrony przed porażeniem prądem przybierają różne formy. W pierwszej kolejności warto zadbać o odpowiednią organizację pracy. W tym obszarze ważne są szkolenia i dostęp do instalacji ograniczony dla wykwalifikowanych pracowników. Stosuje się też środki techniczne, takie jak izolacje czy osłony dla tzw. części czynnych instalacji. Warto zadbać też o mechanizmy samoczynnego wyłączania instalacji w razie awarii. Do tego dochodzi szereg środków ochrony indywidualnej - hełmy ochronne, rękawice i obuwie elektroizolacyjne oraz sprzęt chroniący twarz i oczy przed łukiem elektrycznym.
