Co roku w wyniku wypadków przy pracy cierpi co najmniej kilkadziesiąt tysięcy Polaków. A przynajmniej tyle nieszczęśliwych wydarzeń jest zgłaszanych do oficjalnej ewidencji i uwzględnianych w statystykach.
Do tej liczby nie zaliczają się też z pewnością drobne incydenty, do jakich dochodzi nie tylko w fabrykach czy magazynach, ale i biurach. Czasami nie ochronią przed nimi ani ubrania robocze odblaskowe, ani nawet największa dawka ostrożności.
Gdy już zdarzy się coś nieprzyjemnego, zaczynamy rozglądać się za apteczką. Czy jednak jest obowiązkowa w każdej firmie? Co powinna zawierać apteczka w zakładzie pracy? Gdzie powinna się znajdować? Odpowiadamy na te pytania.
Jednym z podstawowych obowiązków każdego pracodawcy jest zapewnienie w miejscu pracy środków, które umożliwią udzielenie pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. To równie ważne, co utrzymanie dróg i środków ewakuacji. Obowiązek ten wynika z Kodeksu Pracy. A konkretnie z artykułu 209, paragraf 1.
W związku z tymi przepisami punkty pierwszej pomocy powinny znajdować się w oddziałach zakładu, w których istnieje szczególne ryzyko wypadków. To samo dotyczy stanowisk, którym towarzyszy obecność toksycznych i szkodliwych substancji.
Punkt pierwszej pomocy to jednak nie to samo, co apteczka w zakładzie pracy. O tym, że i ona jest obowiązkowa, informuje dokument sygnowany przez ministra pracy i polityki społecznej. To rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z tymi regulacjami, apteczka powinna znaleźć się w każdym oddziale firmy.
Przepisy wskazują więc, że apteczka w miejscu pracy jest konieczna. W żadnym rozporządzeniu nie znajdziemy jednak informacji o tym, ile apteczek powinno znajdować się w zakładzie.
Zgodnie z przepisami, tę sprawę należy ustalić w porozumieniu z lekarzem, który sprawuje “profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami”. Najważniejsze jest jednak zlokalizowanie zagrożeń dla zdrowia.
O ile więc w biurze wystarczy zazwyczaj jedna apteczka na cały personel, o tyle w fabrykach czy halach produkcyjnych będzie ich potrzeba znacznie więcej. W zakładach pracy zwykle znajdują się wręcz w każdym pomieszczeniu.
Warto o to zadbać. W nagłym przypadku szybkość działania i bliskość apteczki jest niezwykle ważna. Nie wspominając już o tym, że liczba apteczek niedostosowana do warunków zakładu może być problemem w czasie ewentualnej kontroli.
Podobne wytyczne obowiązują przy ustalaniu miejsca, w którym powinna znajdować się apteczka. Nie może to być przestrzeń trudno dostępna. Tutaj również, przynajmniej w teorii, decydujący głos powinien mieć lekarz.
Ważne, by każdy pracownik dokładnie wiedział, gdzie znajduje się apteczka. Do udzielenia takich informacji idealnie nadaje się szkolenie BHP. Dzięki temu ewentualna pomoc będzie zdecydowanie szybsza.
Przepisy wskazują, że na każdej zmianie powinien być wyznaczony pracownik po specjalnym szkoleniu, który będzie odpowiedzialny za obsługę apteczek i punktów pierwszej pomocy. Nie znaczy to jednak, że w razie potrzeby inni pracownicy nie mogą z nich korzystać.
Wyznaczony do obsługi apteczki pracownik powinien dokładnie wiedzieć, co się w niej znajduje. To on powinien także wskazywać na ewentualne braki, by uzupełniać potrzebne materiały opatrunkowe czy akcesoria BHP.
Wyposażenie apteczki powinno być dopasowane do branży, jaką zajmuje się konkretny zakład pracy. Czasami będą tam potrzebne specjalistyczne przedmioty, na przykład związane z możliwością poparzeń czy zatruć. I choć również w tym przypadku przepisy nie wskazują wyraźnie dokładnego wyposażenia apteczki, można wyróżnić kilka elementów, które powinny się w niej znaleźć bez względu na charakter działalności.
W każdej apteczce ważne miejsce zajmują środki opatrunkowe. Przy mniejszych skaleczeniach wystarczą plastry. Dobrze, by w apteczce znalazły się zarówno te z gotowym opatrunkiem, jak i bez. Te drugie pomogą przymocować gazę, kolejny ważny element apteczki. Najlepiej też zadbać o kilka plastrów w różnych rozmiarach - od 6x1 cm po 10x8 cm.
Apteczka powinna też zawierać bandaże. Tutaj również przyda się cały komplet zróżnicowanych rozmiarów. Do tego dochodzą siatki opatrunkowe, które pozwalają lepiej przymocować opatrunek w newralgicznych miejscach.
Wśród środków opatrunkowych powinno też znaleźć się miejsce dla agrafek i spinek. Dzięki nim łatwiej będzie przymocować opatrunek. Zwykłym bandażom powinna także towarzyszyć chusta trójkątna oraz bandaże elastyczne. Te akcesoria pomogą w przypadku urazów kończyn - skręceń, złamań oraz zwichnięć. Przydarzą się, gdy rękę lub nogę trzeba będzie zabezpieczyć i unieruchomić.
Przydatne mogą też okazać się mniej standardowe elementy, takie jak plastry typu strip. Pozwalają na szybki zaklejenie rany ciętej, na przykład w oczekiwaniu na przyjazd karetki i zszycie nacięcia.
To ważny element apteczki w każdej firmie. Do oparzeń nie trzeba przecież obecności ognia. Wystarczy nieuważne posługiwanie się czajnikiem w czasie parzenia kawy lub herbaty.
W apteczce powinien się więc znajdować lek, który będzie łagodzić skutki oparzenia. Zwykle jest to jakiś spray, ewentualnie pianka. Do tego przyda się opatrunek na oparzenia. Przykładem mogą być opatrunki hydrożelowe. Pomagają zmniejszyć ból i szybko schładzają ranę.
Rękawiczki jednorazowe przydadzą się w każdej apteczce. Znajdziesz je tutaj: https://www.sprzetbhp.pl/category/sprzet-bhp-rekawice-gumowe-powlekane-guma-lateksem
W dobie pandemii w apteczkach coraz częściej znajdują się także środki dezynfekujące. To przede wszystkim płyny do rąk, które pomogą je w razie potrzeby odkazić. Przydatna może okazać się także chusteczka do dezynfekcji.
W czasie udzielania pierwszej pomocy trzeba też pamiętać o bezpieczeństwie ratownika. Dlatego w apteczce muszą znaleźć się jednorazowe rękawiczki ochronne w różnych rozmiarach. Dzięki nim osoba, która udziela pomocy, uniknie bezpośredniego kontaktu z krwią czy innymi płynami ustrojowymi poszkodowanego.
Podobną funkcję spełnia maseczka do sztucznego oddychania. Używa się jej w skrajnych przypadkach, gdy trzeba podjąć się resuscytacji pracownika. Pozwala na uniknięcie bezpośredniego kontaktu z poszkodowanym, ale przede wszystkim ułatwia niesienie pomocy.
Wszystkie wymienione wyżej elementy z pewnością powinny znaleźć się w firmowej apteczce. Więcej kontrowersji dotyczy leków. Według niektórych nie powinny mieć tam miejsca żadne leki przeciwbólowe czy krople żołądkowe. Inni zachęcają, by jednak się w niej znalazły.
Z pewnością leki mogą być na wyposażeniu apteczki wtedy, gdy osoba odpowiedzialna za jej obsługę ma wykształcenie medyczne. A co za tym idzie prawo do podawania leków. Jeśli znajdą się w apteczce, trzeba zwracać uwagę na ich datę ważności i starsze okresowo usuwać. To samo dotyczy wszystkich innych akcesoriów.
W apteczce może też przydać się drukowana instrukcja pierwszej pomocy. Będzie wsparciem w najbardziej stresujących sytuacjach.
O to, by nie trzeba było często sięgać po apteczkę, dba sprzęt ochronny do pracy. Niezwykle ważny jest m.in. sprzęt do pracy na wysokości. Dowiedz się o nim więcej z kolejnego artykułu: https://www.sprzetbhp.pl/blog/jaki-sprzet-do-pracy-na-wysokosci.
